برچسب: language

شخصیت‌ها متن ادبی گاهشماری

زرتشت، آنطور که ابوریحان بیرونی نوشت: زراتشت ، زرادشت

 

اکبر داناسرشت که کتابِ آثار الباقیه (که اصلِ آن به عربی است) بیرونی را به فارسی ترجمه کرده، می‌گوید که ابوریحان نامِ زرتشت را همه جا دراین کتاب به صورتِ “زرادشت” و “زراتشت” آورده است. و خودِ مترجم در کتابش، همه جا آن را به “زردشت” اصلاح کرده و آورده است. اینطور که به نظرِ […]

ریشه یابی زبان سمنانی

نَلی nali / نَلیچا naličā

 

واژۀ فارسیِ “نهالی” یا “نهالین” به معنیِ تشک/دوشک و زیرانداز است. نمونه‌هایی از آن را در شعرِ شاعرانِ قدیم‌‌تر ببینید: نهالی همه خاک دارند و خشتخُنُک آنکه جز تخمِ نیکی نکِشت(فردوسی) اگر شاه باشیم و گر زردهشتنهالین ز خاک است و بالین ز خشت(فردوسی) و سعدی در گلستان:هر پیسه گمان مبر نهالی است شاید که […]

اکتبر
24
آواشناسی دستور زبان ریشه یابی زبان سمنانی زبانشناسی پادکست

نیار – اپیزود ۹ / واژه‌های ریشه‌دارِ به ظاهر ناصحیح!

 

پادکست نیار – اپیزود نه (۹)احسان ابراهیمیان———-در این اپیزود: ● واژه‌های گویشیِ به ظاهر ناصحیح!● صفتِ تفضیلی و عالی / تر و ترین● ریشۀ واژۀ بهشت● “نغزیت”: نزدیک / Next● مه : مس (بزرگ) / ده : دس (۱۰) / آهن : آسُن ● “مَست” : مَهَست، مَهیست / بزرگترین● مَستَ کُلّیَ / تیکَ کُلّیَ […]

ریشه یابی زبان سمنانی

دِندُنَه dεndøˈna / زنبور

 

واژۀ “دندان” در فارسی و “dent” در انگلیسی، هم‌ریشه هستند. دندان، ابزارِ گَزِش و گاز زدن و دندان زدن. “دندان زدن” به معنیِ نیش زدن و گزیدن هم آمده است. در واژه‌نامۀ برهانِ قاطع “دُند” نامِ نوعی زنبور است که در انارکی و اردستانی و میمه‌ای و جوشقانی و خوانساری و نایینی و … با […]

جولای
21
آواشناسی ریشه یابی زبان سمنانی زبانشناسی پادکست

نیار – اپیزود هشت / نامِ سمنان

 

پادکست نیار – اپیزود هشتاحسان ابراهیمیان ———-در این اپیزود: ● وجوهِ تسمیۀ عامیانه برایِ سمنان / سیم لام، سه‌مه‌نان، شمن● نام سمنان در سفرنامه‌ها و نوشته‌های دورۀ قاجار / سمنون، سیمنون● اعتماد السلطنه – نامِ “سمینا” از کجا آمد؟● نقشۀ بطلمیوس ، 150 سال پیش از میلادِ مسیح● سمنان / سمینا / سِمین ● سمین […]

ریشه یابی زبان سمنانی

دسته / ساعتِ 12

 

ساعَت دَسته‌پی بِویِرچی : ساعت از دسته گذشته استنیم‌سات بِمُنچی به‌دسته : نیم ساعت به دسته مانده است. در بعضی ساعت‌ها – به خصوص ساعت‌های جیبیِ قدیمی – دسته‌ای برایِ نگه‌داشتن و بیرون کشیدنِ ساعت از جیب رویِ آن وجود داشت . این دسته درست بالایِ عددِ 12 رویِ ساعت تعبیه شده بود. ساعتِ 12 […]

ژوئن
18
آواشناسی ریشه یابی زبان سمنانی زبانشناسی پادکست

نیار – اپیزود هفت / گاه‌ها و اوقاتِ روز

 

پادکست نیار – اپیزود هفتاحسان ابراهیمیان ———-در این اپیزود: ● شُم باتَه / صٌبی باتَه● گاه / پگاه / گَهی (صُبی گَیی)● وایی انجیلی / گایی انجیلی● ناشتا / ناهار / شُم / نارَقلیونی● اِیوار ēvār / اِیوار کردن / شبگیر کردن● نام‌های اوستاییِ پنج گاه روز در زرتشتی: ● هاون گاه (گاهِ صبح) ● […]