نویسنده: Ehsan Ebrahimian

اندازه و مقدار زبان سمنانی زبانشناسی پادکست

آنچه در شبِ سمنان / شب‌های بخارا گفتم

 

با اجازه و هماهنگیِ دوستانِ دبیرخانۀ شبِ سمنان / شب‌های بخارا، دو فایلِ مرتبط با صحبت‌های خودم را در اینجا قرار می‌دهم. فایلِ بخشِ اول در آن شب پخش شد اما فایلِ دوم به خاطرِ فشردگی برنامه پخش نشد. لطفا ببینید و نظرتان را بنویسید. – بخشِ یکم: سمنان در نقشه‌های قدیمیو نامِ سمنان (دربارۀ […]

شخصیت‌ها متن ادبی گاهشماری

زرتشت، آنطور که ابوریحان بیرونی نوشت: زراتشت ، زرادشت

 

اکبر داناسرشت که کتابِ آثار الباقیه (که اصلِ آن به عربی است) بیرونی را به فارسی ترجمه کرده، می‌گوید که ابوریحان نامِ زرتشت را همه جا دراین کتاب به صورتِ “زرادشت” و “زراتشت” آورده است. و خودِ مترجم در کتابش، همه جا آن را به “زردشت” اصلاح کرده و آورده است. اینطور که به نظرِ […]

ریشه یابی زبان سمنانی

نَلی nali / نَلیچا naličā

 

واژۀ فارسیِ “نهالی” یا “نهالین” به معنیِ تشک/دوشک و زیرانداز است. نمونه‌هایی از آن را در شعرِ شاعرانِ قدیم‌‌تر ببینید: نهالی همه خاک دارند و خشتخُنُک آنکه جز تخمِ نیکی نکِشت(فردوسی) اگر شاه باشیم و گر زردهشتنهالین ز خاک است و بالین ز خشت(فردوسی) و سعدی در گلستان:هر پیسه گمان مبر نهالی است شاید که […]

ریشه یابی زبان سمنانی

دِندُنَه dεndøˈna / زنبور

 

واژۀ “دندان” در فارسی و “dent” در انگلیسی، هم‌ریشه هستند. دندان، ابزارِ گَزِش و گاز زدن و دندان زدن. “دندان زدن” به معنیِ نیش زدن و گزیدن هم آمده است. در واژه‌نامۀ برهانِ قاطع “دُند” نامِ نوعی زنبور است که در انارکی و اردستانی و میمه‌ای و جوشقانی و خوانساری و نایینی و … با […]

ریشه یابی زبان سمنانی

دسته / ساعتِ 12

 

ساعَت دَسته‌پی بِویِرچی : ساعت از دسته گذشته استنیم‌سات بِمُنچی به‌دسته : نیم ساعت به دسته مانده است. در بعضی ساعت‌ها – به خصوص ساعت‌های جیبیِ قدیمی – دسته‌ای برایِ نگه‌داشتن و بیرون کشیدنِ ساعت از جیب رویِ آن وجود داشت . این دسته درست بالایِ عددِ 12 رویِ ساعت تعبیه شده بود. ساعتِ 12 […]